Ангилал: хөтөлбөр
Батлав:с/м.....................................Ё.Лхагвацэрэн
Газарзүй-4 хичээлийн хөтөлбөр 10-р анги 35 цаг
д/д | Бүлэг сэдэв | Ээлжит хичээлийн сэдэв | Зорилго | Зорилт | Агуулга | Цогц чадамж | Арга зүй | Хэрэглэг- дэхүүн |
1 | Дэлхий бидний орон гэр 7цаг | Газрын зургийг хэрэглэх | Дүгнэлт, тодорхойлолт гаргаж сурах | томъёолсон ба таних тэмдэг ашиглаж сурах | · Зургийг ажиглах · Зургийг унших · Хэмжилт хиих | к1 г/з-н ялгааг олох к2унших, зурах к3дүгнэлт гаргах к4ашиглах | жижиг бүлэг | 3-4 төр- лийн газрын зураг, глобус |
2 | Газрын зур-гийн тусгаг, гажилт | г/з-ийг зурахад хэрэглэ-дэг арга, гардаг алдааг ойлгуу-лах | тусгагын төрөл,ялгаа,гажилт гардаг учрыг ойлгуу- лах | · Тусгаг · Тусгагын төрөл · Гажилт · Гажилтын төрөл | к1уртраг,өр- гөгийн байдлаар ялгах к2төрлөөр нь ялгах к3гажилттай газруудыг ол к4дадлага
| дад-лага хи-чээл | газрын зураг,ат-лас,гло- бус | |
3 | Газрын зургийн дүрслэ-лийн арга | Дүрслэ-лийн 8 аргыг ойлгуу-лах | аргуудын ялгааг та них ба то мъёолсон тэмдгээр олох аргад сургах | тэмдгийн, ареалийн,цэг, ижил шугам,
өнгөдэвсгэр, хө/шугам,кар- тодиаграмм
| к1 аргуудын онцлог к2 атлас болон газрын зургаас ялгааг олох к3г/з-ийг хэ-рэглэх к4дадлага хийх | дад-лага | атлас,дасгалын зураг | |
4 | Нар,нар-ны аймаг | нарны шинж ча-нар,галак-тик | гаригууд,дагуулууд тэдгээрийн онцлог ялгаанууд | нарны бү-тэц,шинж ча-нар,үүсэл,хэмжээнүүд | к1нэр томъёо к2хүснэгт ашиглах к3харьцуулах к4дүгнэлт хийх | харил-цан ярил-цах | газрын зураг, атлас,глобус | |
5 | Дэлхийн хөдөлгөөн | дотоод ба татах хүчний нөлөөг ойлгуу-лах | дэлхий бол нарны аймгийн 1 гариг | 1.жилийн 2.хоногийн 3.сарны хөдөлгөөн | к1 хөдөлгөөний учир шалтгаан к2 дотоод ба татах хүчний нөлөө к3хөдөлгөөнөөс гарах үр дагавар | асуу-дал дэв-шүү-лэх | газрын зураг, глобус | |
6 | Дэлхийн хэлбэр хэмжээ | гол гол хэмжээ-сүүдийг мэдэх | эрдэмтэ-дийн таамаглал дээр ярилцах | Эратосфены хэмжилт, геоид хэлбэр,хэмжээсүүд | к1хэлбэрт нөлөөлөх к2хэмжээст нөлөөлөх к3хэмжээсүүдийг тайлбарлах к4харьцуулах | тайл-бар-тай дас-гал | газрын зураг, глобус, дасгалын зураг | |
7 | Дүгнэлт |
|
|
|
|
| шалгалт | |
8 |
Чулуун ман-дал 7цаг | Дэлхийн дотоод бүтэц | дэлхийн дотоод бүтэц, тэдгээ-рийн ялгаа | Үе давхарга, газрын давхарга, манти,цөм, онцлог | бие биенээсээ ялгагдах онцлог,ялгаа- нууд | к1 нэр томъёо-нуудын тайлбар к2 хүснэгт бөглөх к3 схем тайл- барлах к4 дүгнэлт гаргах | ярилц- лага | схем
|
9 | Дэлхийн дотоод дулаан, нягт | Дэлхийн үүсэлтэй холбон тайлбарлах | дэлхийн дотоод бүтэцтэй холбон тайлбарлах | дэлхийн гү-ний дулааны эх үүсвэр, дэлхийн до/ давхаргын үе шат | к1дотоод дулаан ,нягт к2гадаргад нөлөөлөх к3хүснэгтэн мэдээлэл к4ярилцлага | уламжлалтарга | хүснэгт | |
10 | ЧМ-ын бүтэц бүрэл-дэхүүн | ЧМ-ын химийн найрлага | хүснэгт,диаг-рамм, схемийн учрыг тайлбарлах | 1. ЧМ-ын химиийн найрлага 2. Чулуулгын гарал үүсэл,эз-лэх хувь | к1 хүснэгтэн мэдээ лэлд үнэлэлт өгөх к2 тоон утгыг тайлбарлах к3диаграммхийх к4тайлбар хийх | бие даан гүйцэтгэх | хүснэгт | |
11 | ЧМ-ын хөдөлгөөн | Тектони-кийн ба хавтан-гийн хөдөл-гөөн | дэлхийн дотоод ба гадаргад нөлөөлөх хөдөлгөөн | · Тектони-кийн хавтан · Тектоник хөдөл-гөөн ,төрлүүд | к1нэр томъёо к2хөдөлгөө-ний төрлүүд, ялгаа к3хөдөлгөөнд нөлөөлөх хүчин зүйл к4гадаргад нөлөөлөх нь | жижиг бүлэг | зураг-нууд | |
12 | Газар хөдлөл | тектоник хөдөл-гөөнтэй холбоо-той болох | Газар хөдлөх шалтгаан ,хор уршиг | Газар хөдлөл дэлхийн до-тоод бүтэц, тектоник хөдөлгөөнтэй холбоотой болох нь | к1 голомтууд к2 газрын зурагт заах к3 дасгалын зурагт тэмдэглэх к4хор урш-гийг тооцох | дад-лага | атлас, дасга-лын зураг | |
13 | Галт уул | галт уул дэлбэрэх нь байга-лийн гамшигт үзэгдэл | гол гол голомт ба бүсүүдийг зааж чаддаг болох | Галт уулын ангилал, төрөл,шинж, бүсүүд, хохирол | к1 нөлөөлөх хүчин зүйл к2 газрын зурагт заах к3 дасгалын зурагт тэмдэглэх к4 баримтад ярилцах | дад-лага | зураг баримт | |
14 | Дүгнэлт |
|
|
|
|
| шалгалт | |
15 | Хий ман-дал 7цаг | Хий манд-лын бүтэц найрлага,шинж чанар | Хий манд-лын найр-лага | агаарт хий ба хольцуудын эзлэх хувь,үзүү-лэх нөлөө | 11төрлийн хий тэдгээрийн эзлэх хувь | к1хийн мандлууд к2хийн мандалд болох үзэгдлүүд к3ялгаанууд к4дүгнэлт | улам-жлалт | зураг |
16 | Хий манд-лын үе давхарга | давхраат бүтцийн тухай | давхраат бүтцэд болох үзэгдлүүд | трофо,страто,мезо,термо,экзосферүүд | к1давхаргын онцлог к2болдог үзэгдэл к3ялгаа к4онцлог | ярилцлага | зураг | |
17 | Дэлхийн дулааны ойлголт, бүслүүр | нарны цацраг, темп-ратурын хуваари-лалт | темпра-турын хуваари-лалт | нарны цацра-гын баланс-,альбедо, темпратурын өөрчлөлт, дулааны горим | к1хуваарилалт к2зураг схем тайлбарлах к3дул/бүслүүрүүд к4агаарын 1,7-рсарын хуваарилал-тын зураг
| бие даалт | зургууд | |
18 | Агаарын даралтын хуваари-лалт | Даралт хэрхэн яаж хуваари-лагддаг | Даралтын хуваарилалтад нөлөөлдөг олон хүчин зүйл байдаг | 1.даралт 2. даралтын зөрүү 3.даралтын хуваарилалт | к1тодорхой-лолт к2хүснэгт ашиглах к3харьцуу-лах к4дүгнэлт гаргах | харь-цуу-лах | газрын зураг | |
19 | Хий мандлын орчил хөдөлгөөн
| Харьцан-гуй ба үнэмлэ-хүй чийг
| агаарын их бага даралтын зөрүү
| 1. Агаарын хөдөл-гөөний чиглэл 2. Салхины төрөл | к1салхи к2 салхины хүчийг тодорхойлох к3с/б-ийн зургийг тайлбарлах к4 асуултанд хариулах
| тайл-бар-тай дас-гал
| зургууд
| |
20 |
| Хий манд-лын чийг тунадас
| агаарын хөдөлгөө-ний чиглэл
| агаарын тунадас газар бүр харилцан адилгүй буудаг
| 1. Үүл ма-нан үүсэх 2. Үүлний төрөл 3. Тунадас- ныхуваа-рилалт
| к1чийг,тунадасны төрөл к2 3.23-р зургийг тайлбарлах к3 уур амьс-галын нөөц к4 бие даах ажлыг хийх
| харь-цуу-лах | уур амьсга-лын зураг |
21 | Дүгнэлт |
|
|
|
|
| шалгалт | |
22 | Усан ман-дал 7 цаг | Усан мандлын бүрэлдэ-хүүн ,шинж чанар | байгаль дахь усны эргэлт | номын зургийн тайлбар | 1.да/тэнгис 2. гадргын ус 3.газар доорх ус 4.агаарын чийг | к1 4.2 зураг к2 4.1,4.3 зураг к3 хүснэгтэн мэдээлэл к4шар хуудасны тайлбар | харилцан ярил-цах | ФГЗ-н зураг |
23 | Далай | дэлхийн 3/2-г далай эзэлнэ | 4.3,-4.7-р зурагт тайлбар хийх | 1.да/ёроолын хотгор 2.далайн усны ш/чанар 3. далайн урсгал | к1нэр томьёонууд к2 зураг схемд тайлбар к3г/з-т заах к4 урсгалыг д/з-т тэмдэглэх | жижиг бүлэг | атлас г/з | |
24 | Гол мөрөн | Гол мөрний УМ-эзлэх хувь | Дэлхийн гол мөрний байршил, тархалт | Усны зарцуу лалт, Гол мөрний сүлжээ | к1 томьёонуудын тайлбар к2үзүүлэлтүүдийн ялгаа к3,4г/з-т | дад-лага | г/з,атлас | |
25 | Нуур | Нуурын судлагд-сан байдал |
| 1. Гарал,үү-сэл 2. Давсжилт 3. Хөлдөлт 4 темпратур | к1үүслээр нь ангилах к2судалгаа к3,4г/з-т зааж д/зтэмдэглэх | дад-лага | г/з,атлас,дасгалын зураг | |
26 | Намаг,га-зар доорх ус | намаг, га зардоорх усны төрөл | Учир шалтгааныг тайлбарлах | 1.намгийн тархалт 2.4.16-р зураг 3.газар доорх усны ялгаа | к1үүсэх нөхцөл к2 мэдэх аргууд к3зурагт тайлбар к4 ялгааг олох | дад-лага | зураг,г/з атлас | |
27 | Мөстлөг мөсөн гол | Судлагд-сан байдал | газрын зургаас олох | 1.цэнгэг усны нөөц 2.тархалт 3.ашиглалт 4.хамгаалалт | к1үүсэл к2г/з-т заах к3 д/з-т тэм- к4хэлэлцүү-лэг | дад-лага | зургууд | |
28 |
| Дүгнэлт |
|
|
|
|
| шалгалт |
29 | Шим ман-дал | ШМ-ын бүрэлдэ-хүүн хил хязгаар | ШМнь бусад мандлын харил цан үйлч лэлийн хүрээ | биохимийн эргэлт болох нь | 1. Биомасс 2. Экосис-тем 3. Бүлгэм-дэл | к1хөрс,ургамал,амь-тан к2г/з-н бүрхэвчийн хүрээ болох к3,4судалгаа,ашиг лалт | бүл-гээр | зураг |
30 | Хөрс | хөрс бол амьд мандал | тархалт,а-шиглалт,хамгаалалт | хөрсний бүрэлдэхүүн ш/ч,судалгаа | к15.4-5.6зу-раг к25.2-р хүс-нэгт к3,4судлах арга | у/лалт | зураг | |
31 | Ургамал | ургам-лын тархалт ба мужлалт | тархалт янз бүр байдаг | хуурай газрын 80%ургамал-тай,ургамлын бүлгэмдэл | к1тархалт,мужлалтад нөлөөлөх к2ургамшилтын бүс к3бүлгэмдэл к4дэд бүлгэмдэл | ярилц-лага | зургууд | |
32 | Амьтан | Амьтны г/з-н мужлал | Амьтны тар-халт ургамлын тархалтыг дагадаг | амьтдын тархалтын төрөл зүйл | к1тархалтын 9муж к2мужийн онцлог к3тивийн амьтдын онцлог к4мо-ны амьтад | ярилцлага | баримт | |
33 | Газарзүйн бүрхэвч | мандлын бүрэлдэх үүн хэсэг болох | харилцан хамаарал тай | Газарзүйн бүрхэвчийн ерөнхий зүй тогтол | к1бүрэлдэ-хүүн хэсэг к2бүрхэвч к3,4дүгнэлт | ярилцлага | баримт | |
34 | Газарзүйн бүслүүр, бүс | Бүслүүр 2хагаст ялгаатай | бүслүүр,бүс 2 ялгаатай ойлголт | бүс-7,өндөр ууланд бүслүүр байна | г/з-н мэдлэ-гээашиглана | дадлага | г/з | |
35 | Дүгнэлт |
|
|
|
|
| шалгалт |
|